Nhắc đến Phan Rang, người ta lại nghĩ ngay đến một thành phố biển đầy nắng gió đúng như cái tên của nó “Gió như Phan, nắng như Rang”. Tuy là một mảnh đất khô … xem thêm…cằn nhưng nơi đây lại giàu hải sản và có những món ăn ngon vô cùng hấp dẫn. Chúng ta cùng làm một chuyến đến với thành phố thú vị này và cùng khám phá cũng như thưởng thức những đặc sản tuyệt vời ở đây nhé.
Nho Ninh Thuận
Được thiên nhiên ưu ái cho cái nắng gay gắt, nơi đây lại ươm mầm những vườn nho thơm ngon. Chỉ có duy nhất tỉnh Ninh Thuận trồng được nho, chính vì vậy mà nó cũng trở thành đặc sản tiêu biểu cho mảnh đất này, là sự tự hào cho người dân nơi đây khi nói về quê hương mình. Nho được trồng chủ yếu ở hai huyện Ninh Phước và Ninh Hải với diện tích khá lớn, có hai loại nho chính là Nho tím và Nho xanh.
Hiện nay, một số chủ vườn ngoài việc trồng để xuất khẩu còn làm nơi tham quan, du lịch cho du khách nhằm quảng bá về đặc sản quê hương. Nho không chỉ là một loại trái cây thông thường mà còn được người dân chế biến thành rượu nho, mật nho, mứt và một số loại kẹo xuất khẩu trong cả nước và nước ngoài. Có rất nhiều loại thành phẩm được làm ra từ nho. Bởi vậy, nên qua Ninh Thuận, người nào cũng mua cho mình, cho bạn, cho người thân vài giỏ nho, vừa để ủng hộ hàng Việt, vừa để tận hưởng vị chua nhưng ngọt hậu dễ ăn của nho xứ mình.
Mực một nắng
Là một trong các tỉnh thuộc vùng duyên hải Nam Trung Bộ, biển nơi đây có rất nhiều hải sản tươi ngon, đặc biệt có món mực một nắng, vô cùng hấp dẫn. Du khách trong và ngoài nước mỗi khi đến đây đều không thể bỏ qua món ăn đặc biệt và mới lạ này. Thưởng thức món mực một nắng nướng, du khách sẽ cảm nhận được cái nắng, cái gió và vị mặn của biển Ninh Thuận.
Khác với các loại mực khô thông thường, để có mực một nắng người ta phải chọn mực từ những con mực vừa mang từ biển về và hãy còn tươi rói, phải rửa mực bằng nước biển sau đó chỉ phơi duy nhất có một lần nắng. Mực một nắng thịt rất giòn, thơm, ngọt và mềm, không dai như các loại mực khô bình thường, càng ăn càng ngọt, hương vị thơm ngon và ngọt tự nhiên. Ngồi tại bờ biển vào buổi xế chiều, cùng nhâm nhi ly bia và một đĩa mực một nắng, thật không còn gì tuyệt vời hơn nữa. Hầu hết mực đều được bán khắp các bãi biển hoặc tại các khu du lịch có thể mua được mực tươi như ý muốn.
Cơm gà Phan Rang
Mỗi lần về Phan Rang, người ta lại đồn nhau đi ăn cơm gà, bởi đây là một trong những món ăn nổi tiếng nhất Ninh Thuận, đặc biệt là ở Phan Rang có rất nhiều quán bán cơm gà cực kì ngon. Cơm gà Phan Rang được nấu bằng gạo dẻo, thơm. Trước khi nấu, gạo được vo sạch, ướp thêm gừng, tỏi giã nhuyễn để tạo mùi thơm.
Muốn có dĩa cơm bắt mắt, thường người nấu trộn thêm vào gạo chút bột nghệ. Sở dĩ cơm gà ở đây trở thành đặc sản vì gà được sử dụng nấu món này là gà bản sứ, được người dân nuôi theo hình thức trang trại hoặc hộ gia đình, không theo mô hình công nghiệp nên thịt gà vừa dai, vừa ngon. Gà là loại gà tơ, thả vườn mang lại cảm giác chắc thịt chứ không bở, da mềm vàng óng. Gà luộc xong được xé phay bóp với hành tây, hành phi, muối và rau răm. Nước dùng được thêm nghệ và gấc để tạo màu khiến đĩa cơm càng thêm hấp dẫn. Thêm vào đó, nước mắm ăn kèm món này là mắm tự làm, thường là mắm Cà Ná nên vô cùng đậm đà và thơm ngon.
Nem chua Phan Rang
Nem chua Phan Rang được xem như một đại diện giản dị nhưng nồng nàn hương vị địa phương và rất đậm tình đời, tình người. Không chỉ có hình thức bắt bắt mà hương vị rất đặc biệt và rất riêng, vừa có vị chua vừa phải lại vừa giòn giòn, dai dai, cay cay của ớt, hơi nồng của tiêu hòa quyện vào nhau tạo nên một hương vị vừa lạ lại vừa đặc trưng của vùng đất khô cằn này. Nem chua Phan Rang được làm từ nguyên liệu chính là thịt heo lên men và thính gạo để chế biến, với các gia vị như nước mắm, muối, đường, tiêu, lá ổi, sau đó là một lớp lá chuối được gói thật chặt và cố định bằng dây thun kết hợp với nhau cùng một công thức gia truyền, giúp món nem này đặc biệt nên được đánh giá cao trong mắt người tiêu dùng.
Món này thường được ăn kèm với bún, hay bánh tráng nướng hoặc có thể ăn không, như thế nào thì cũng vô cùng hấp dẫn. Món ăn với giá thành vô cùng rẻ và được bày bán khắp nơi trên đường phố Phan Rang.
Chiếc nem khi chín có vị chua nhẹ ngọt dịu, dai dai kích thích vị giác người ăn hơn.
Bánh xèo
Nhân bánh xèo gồm có giá đỗ, tôm, mực hoặc thịt. Người Ninh Thuận ăn bánh xèo theo cách khác biệt. Họ không quấn bánh xèo trong bánh tráng cùng rau sống, rau thơm mà cứ thế cho từng chiếc bánh nóng hổi vừa ra lò vào chén nước chấm pha sẵn. Không như bánh xèo chảo ở miền tây, bánh xèo Phan Rang là những chiếc bánh nhỏ cỡ tầm miệng chén được đúc từ những chiếc khuôn nhỏ trong một cái lò gồm nhiều khuôn ( khoảng 4- 5 khuôn). Vỏ bánh xèo giòn rụm ăn hoài mà không ngán. Hương vị của món ăn này có thể làm say lòng bất cứ ai và thu hút đối với toàn bộ mọi người.
Bánh không cần nhiều dầu để tráng khuôn, lượng bột vừa đủ dày để tạo ra độ giòn mà không mất độ dẻo của bánh. Khi ăn, thêm ít giá tươi. Nước mắm để chấm bánh xèo được pha với đậu phộng giã nhuyễn, không quá nhiều để có thể cho bánh vào ngập chén nước mắm mà không bị mặn. Và nước mắm đậu là hương vị đặc trưng của món ăn. Vì vậy mà nếu đến đây, hãy thử ngay món này nhé.
Bánh căn
Nhắc đến bánh xèo mà không nói đến bánh căn thật là một thiếu xót lớn, có hình dáng giống với bánh khọt miền tây, nhưng được làm từ bột gạo pha với nếp, trên lò than hồng là khuôn bánh bằng đất nung có đến cả chục khuôn nhỏ giống như khuôn bánh khọt. Bánh căn có thể ăn giống như bánh xèo, nước chấm tương tự. Món ăn ngon, hấp dẫn người ăn. Chắc chắn khi bạn đến sẽ rất vừa lòng với các món bánh ở đây. Bánh Căn trứng là món thân thuộc nhất khi mọi người tới đây ăn, thơm và được bày trí đẹp mắt, có mắm nêm, mắm đậu ăn kèm.
Riêng, chiếc bánh căn, bánh xèo ở Ninh Thuận người ta sẽ dùng các nguyên liệu để làm nhân như: thịt heo, da heo chiên giòn, tôm, mực, cơm mực, cá cơm hoặc trứng (trứng gà, cút, vịt), v.v. Riêng chiếc bánh xèo thì có thêm giá đỗ, hành tây và hành lá. Còn chiếc bánh căn khi đúc xong sẽ rưới hành lá sắt nhỏ lên. Việc làm nhân bánh theo cách này khi ăn sẽ tạo cảm giác đã hơn. Nói đúng hơn là ăn bánh ra bánh, nhân ra nhân hoặc cả hai. Ngoài ra nó còn có một ý khác là để khách hàng kiểm tra cái bánh có bỏ đủ nhân như họ đã yêu cầu với người đúc bánh hay không.
Bánh hỏi lòng heo.
Đây là một trong những món ăn phổ biến ở hầu hết các gia đình người dân Ninh Thuận, có thể dùng để ăn sáng, rất dân giả mà giá cũng bình dân, một đĩa từ khoảng 20 – 30 nghìn. Món ăn bao gồm một đĩa bánh hỏi sợi nhỏ mịn, trắng tinh, dẻo thơm ăn kèm đĩa lòng heo được cắt thành miếng nhỏ vừa ăn chấm cùng chén nước mắm tỏi ớt. Đơn giản nhưng hương vị vô cùng độc đáo và thơm ngon, thưởng thức là sẽ không bao giờ quên Ninh Thuận.
Bánh hỏi là cái tên dân dã nhưng lại mang đậm hương vị quê nhà, còn đặc trưng hơn khi bánh hỏi và thịt heo nướng được mang ra phục vụ khách trong một mẹt tròn bằng tre trông rất đẹp mắt. Phần bánh hỏi đã được tẩm dầu ăn và hẹ xếp một bên, bên còn lại là thịt heo nướng vừa chín tới màu rất đẹp mắt được thái lát cỡ vừa, xếp ngay ngắn cân xứng, kèm một ít rau, cả 3 bao bọc chén mắm được pha với công thức chuẩn ở giữa. Tất cả tạo nên một mẹt bún vừa mộc mạc lại vừa tinh tế, khiến người ta không khỏi chú ý.
Thịt cừu
Được mệnh danh là sa mạc thu nhỏ của Việt Nam, Ninh Thuận có khí hậu thích hợp để chăn nuôi cừu và dê, và tất nhiên, không thể bỏ qua món thịt cừu nướng vô cùng hấp dẫn và béo ngậy này. Đến Phan Rang du khách có thể dễ dàng tìm kiếm những miếng cừu nướng thơm lừng ở bãi biển xanh Ninh Chữ hay trên con đường Ngô Gia Tự cạnh bờ hồ 16/4. Lai rai thịt cừu nướng trên chính vùng đất được xem là thủ phủ của loài cừu thì không còn gì thú vị bằng, bởi thịt cừu tươi được mổ xẻ ngay tại chỗ và du khách có thể thưởng thức bất cứ phần thịt nào mà mình thích.
Có nhiều cách để chế biến món thịt cừu như hấp lá tía tô, nướng mật ong, xào măng tây, … Thường đây là cách chế biến của người Việt. Còn với người Chăm, họ thường dùng thứ thịt này để xào với lá dong hoặc nướng mọi theo cách của họ. Cách làm này đánh mất đi mùi đặc trưng của dê và cừu, và thay vào đó là vị thơm đặc biệt, lạ lạ làm khi thưởng thức rất ngon.
Bún sứa
Nói đến đặc sản Ninh Thuận thì không thể không quên nói đến bún sứa. Đây là một món ăn bình dân quen thuộc tại nơi đây. Bún sứa dùng nguyên liệu chính là từ các con sứa nhỏ chỉ bằng ngón tay, cứ yên tâm là sứa này không phải là loài gây ngứa mà ta thường gặp khi tắm biển đâu nha. Bún sứa sẽ có thêm chả cá, trứng cút, bún, hành phi và chan nước lèo, khi ăn thường sẽ đi kèm với rau sống. Có thể bỏ thêm một chút sa tế và mắm tôm để tăng phần đậm đà.
Bún sứa là món ăn nóng hổi hấp dẫn với hương vị nước lèo trong veo , ngọt thanh từ những loại cá. Nghe nói là người dân sẽ nấu nước dùng bằng cá liệt loại nhỏ lấy nước ngọt tự nhiên. Đặc biệt là món bún sứa hạn chế dùng gia vị và ko nấu từ thịt .Thanh ngọt tự nhiên hoàn toàn từ biển. Chính vì nét độc đáo này mà món ăn được rất nhiều du khách lựa chọn khi đến với Ninh Thuận. Nếu có dịp đến với nơi đây, bạn có thể thử trải nghiệm tô bún sứa để có trỉa nghiệm riêng cho bản thân.
Dông cát nướng mọi
Nhắc đến các món ăn đặc sản Ninh Thuận thì không thể thiếu các món ăn chế biến từ dông cát (nhông cát hay kỳ nhông). Một loài bò sát sống thích nghi với vùng đất cát tự nhiên, hoặc gò đồi, hoặc nương rẫy tại vùng ven biển miền Trung, đặc biệt là nơi có khí hậu khô ẩm, nắng ráo như Ninh Thuận.
Chúng có rất nhiều, lại thêm là loại có thịt dai thơm tự nhiên nên từ lâu đã trở thành món ăn khoái khẩu của người dân nơi đây. Và không biết từ khi nào, các món ăn chế biến từ dông cát đã trở thành đặc sản xếp vào hàng cao quý để đãi khách vào những dịp quan trọng. Không cần phải quá cầu kỳ, chỉ đơn giản làm bỏ ruột, tẩm gia vị rồi nướng trên bếp than hồng. Thịt dông cát khi chín chấm với muối ớt và ăn kèm với rau xanh, chuối chát. Nhấp ly rượu nồng hay ly bia lạnh, định cao trong thưởng thức ẩm thực vùng miền chính là đây. Du khách đến đây có thể thưởng thức món ăn mới lạ này để biết thêm ẩm thực mới của các vùng miền.
Đến với Ninh Thuận, bạn sẽ không bao giờ hối tiếc vì những cảnh đẹp nơi đây và những món đặc sản thơm ngon. Mặc dù thiên nhiên không ưu ái cho nơi này có thời tiết dịu mát như Đà Lạt, nhưng bù lại cái nắng, cái gió lại làm nên những nét độc đáo cho vùng đát khô cằn này.
